- Dự luật được thông qua với tỷ lệ 51- 50 sau nhiều ngày tranh luận và một phiên họp xuyên đêm.
- Đảng Dân chủ chỉ trích dự luật vì cắt giảm ngân sách Medicaid.
- Phó Tổng thống JD Vance bỏ lá phiếu quyết định phá vỡ thế cân bằng.
- Con đường thông qua Hạ viện cũng đầy trắc trở.
Thượng Viện Hoa Kỳ thông qua dự luật thuế của ông Trump
Vào thứ Ba, các Thượng nghị sĩ Cộng hòa tại Thượng viện Hoa Kỳ đã thông qua dự luật cắt giảm thuế và chi tiêu quy mô lớn của Tổng thống Donald Trump với cách biệt suýt soát nhất, đưa tiến trình thông qua gói chính sách này tiến thêm một bước. Dự luật bao gồm việc giảm thuế mạnh tay, cắt giảm các chương trình an sinh xã hội, tăng chi tiêu cho quân sự và thực thi nhập cư, đồng thời khiến nợ công quốc gia tăng thêm 3,3 nghìn tỷ USD.
Hiện dự luật được chuyển sang Hạ viện để chờ phê chuẩn cuối cùng, mặc dù một số thành viên Cộng hòa tại đây đã bày tỏ sự phản đối đối với một số điều khoản trong phiên bản của Thượng viện.
Phiên bản ban đầu của dự luật đã được thông qua vào tháng Năm với chỉ hai phiếu chênh lệch, và một số Hạ nghị sĩ Cộng hòa cho biết họ không ủng hộ bản sửa đổi từ Thượng viện – vốn được Văn phòng Ngân sách Quốc hội (CBO) ước tính sẽ khiến nợ công tăng thêm 800 tỷ USD so với bản gốc từ Hạ viện.
Đảng Cộng hòa đang chật vật cân bằng giữa yêu cầu cắt giảm chi tiêu mạnh hơn từ phe bảo thủ để giảm thâm hụt ngân sách, và lo ngại từ các nhà lập pháp ôn hòa rằng việc cắt giảm Medicaid có thể ảnh hưởng tiêu cực đến cử tri của họ – đặc biệt là tại các khu vực nông thôn.
Bất đồng trong nội bộ Cộng hòa và chỉ trích gay gắt từ phe Dân chủ
Nhóm Tự do Hạ viện (House Freedom Caucus) – bao gồm những người bảo thủ cứng rắn – từng nhiều lần đe dọa không ủng hộ dự luật và hiện đang chỉ trích mức chi tiêu quá lớn của phiên bản Thượng viện.
“Họ có một số lượng đáng kể người đang lo ngại,” Hạ nghị sĩ Cộng hòa Chip Roy, thành viên của nhóm Freedom Caucus, cho biết về dự luật Thượng viện.
Trong khi đó, một nhóm các Hạ nghị sĩ Cộng hòa ôn hòa – đặc biệt là những người đại diện cho các khu vực có thu nhập thấp – đã phản đối việc cắt giảm Medicaid sâu hơn trong kế hoạch của Thượng viện.
Ngoài ra, một số thành viên Cộng hòa từ các bang có thuế suất cao như New York, New Jersey và California cũng đưa ra yêu cầu được giảm thuế nhiều hơn đối với các khoản thuế tiểu bang và địa phương (SALT).
Tỷ phú Elon Musk – từng là đồng minh của Trump – cũng đã lên tiếng chỉ trích dự luật vì chi phí khổng lồ, đồng thời cam kết sẽ ủng hộ những ứng viên thách thức các nhà lập pháp Cộng hòa trong cuộc bầu cử giữa kỳ năm tới.
Đảng Dân chủ tại Hạ viện được kỳ vọng sẽ nhất trí phản đối dự luật.
“Đây là cuộc tấn công lớn nhất vào hệ thống y tế Hoa Kỳ trong lịch sử,” Lãnh đạo phe Dân chủ tại Hạ viện, Hakeem Jeffries, nói với báo chí. “Và cũng là cuộc tấn công lớn nhất vào hệ thống dinh dưỡng trong lịch sử nước Mỹ.”
Giảm thuế, siết nhập cư, thắt chặt phúc lợi
Theo Quỹ Thuế vụ (Tax Foundation), dự luật Thượng viện sẽ mang lại lợi ích lớn nhất cho nhóm 1% hộ gia đình có thu nhập cao nhất tại Mỹ – tức những người kiếm được 663.000 USD trở lên trong năm 2025. Văn phòng CBO cho biết nhóm này sẽ được hưởng phần lớn nhất từ các đợt cắt giảm thuế.
Các nhà phân tích độc lập nhận định việc siết chặt điều kiện hưởng các chương trình phúc lợi về thực phẩm và y tế trong dự luật sẽ làm giảm thu nhập thực tế của người nghèo Mỹ, đồng thời làm tăng chi phí thực phẩm và chăm sóc y tế đối với họ. CBO dự báo rằng gần 12 triệu người sẽ mất bảo hiểm y tế theo kế hoạch của Thượng viện.
Ngoài ra, việc gia tăng nợ công quốc gia cũng được các chuyên gia phân tích phi đảng phái đánh giá là một hình thức chuyển giao tài sản từ thế hệ trẻ sang người già.
Lãnh đạo phe Dân chủ tại Thượng viện, Chuck Schumer, nói rằng cuộc bỏ phiếu này “đã bao trùm Thượng viện trong nỗi hổ thẹn,” đồng thời nhấn mạnh dự luật sẽ “tước bỏ hệ thống chăm sóc y tế của hàng triệu người Mỹ và lấy đi thức ăn khỏi miệng của những đứa trẻ đói ăn.”
Phía Cộng hòa bác bỏ ước tính chi phí do CBO đưa ra – vốn dựa trên phương pháp đánh giá lâu đời – và lập luận rằng việc cắt giảm Medicaid chỉ nhằm loại bỏ “lãng phí, gian lận và lạm dụng” trong hệ thống.
>> Xem thêm: Dự luật thuế của ông Trump được trình lên Thượng viện, đảng Cộng hòa chia rẽ vì các yêu cầu mâu thuẫn
